Οι αντιδράσεις, οπως είναι φυσικό, κάποιων υπέρμαχων των καγκέλων δεν έλειψαν, όταν γίνονται αντιληπτές από το ιστολόγιο μας θα τις μεταφέρουμε εδώ οπώς κάναμε και την περασμένη εβδομάδα. Σκοπός είναι να καταγράψουμε τον δημόσιο διάλογο, γύρω από αυτό το θέμα που θεωρούμε μείζων.
Η προηγούμενη παρέμβαση που μεταφέραμε και είχε δημοσιευτεί από τον φιλελευθερο δημιούργησε αντιδράσεις αλλά ξεκαθάρισε και το γενικό πνεύμα που υποκινεί τους άνθρωπους που βρίσκονται πίσω από τις μαζικές αυτές περιφράξεις.
Ταυτιζόμαστε σχεδόν απόλυτα και δημοσιεύουμε αυτούσιο ένα κείμενο-απάντηση στον κ.Δάφνη Παναγίδη από τον κ. Ιούλιο Θεοδωρίδη, ο οποίος διετέλεσε για χρόνια πρόεδρος του συντονιστικού των πολιτιστικών φορέων Λεμεσού αλλά έχει και στο ενεργητικό του μια πολύ πλόυσια δράση στα πολιτιστικά της πόλης.
------------------------------------------------------------------------------------------
Ας πάρουμε, όμως, τα σημεία που θίγονται με τη σειρά. Η «Ομάδα Πρωτοβουλίας από 200 δημότες της Λεμεσού», «αυτοαποκαλείται». Προσωπικά, δεν με ικανοποιεί ο χαρακτηρισμός της «ομάδας πρωτοβουλίας», κυρίως, γιατί παραπέμπει είτε σε εκ των υστέρων τοποθετήσεις, είτε και σε αβέβαιες εκ προοιμίου προσπάθειες (τουλάχιστον στον τόπο μας, έτσι λειτουργεί). Από την άλλη, δεν με ενοχλεί η δημοσιοποίηση του ονόματός μου, έστω κι αν δεν εκκλησιάζομαι πλέον. Αυτό, βεβαίως, δεν μου στερεί το δικαίωμα (αλλά, προσθέτω, και το καθήκον) να τοποθετούμαι σε θέματα που αφορούν στη διαχείριση των χώρων της πόλης μου, πολύ περισσότερο όταν αυτά σχετίζονται με το ευρύτερο ιστορικό της κέντρο. Ούτε και με καθιστά, αυτομάτως, πολίτη δεύτερης ή όποιας άλλης κατηγορίας όταν, επίσης, ομολογώ πως συχνάζω σε (ένα και μοναδικό) «κέντρο» της παρακείμενης Πλατείας Ηρώων (εννοώ το Ριάλτο). Πρόβλημα στάθμευσης δεν υπάρχει επειδή η περιοχή, ευτυχώς, διαθέτει αρκετούς νόμιμους χώρους.
Πράγματι, είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται πως «...υπήρχαν εποχές που η περίφραξη ιδιωτικών ή δημόσιων χώρων δεν ήταν αναγκαία...». Αποτελεί, λοιπόν, λύση η απόφαση των εκκλησιαστικών επιτροπών να περιφράσσει τους περίβολους των εκκλησιών, με τη δικαιολογία πως οι χώροι σήμερα χρησιμοποιούνται από «περιθωριακούς»; Τα κοινωνικά προβλήματα αντιμετωπίζονται, άραγε, με τον αποκλεισμό των «προβληματικών» και τη δυνατότητα πρόσβασης μόνον στους «υγιώς» ενεργούντες; Αναφέρεται πως «...η πλατεία της εκκλησίας...είναι πάντοτε ανοικτή για οικογένειες...». Δηλαδή, η πρόσβαση στον περίβολο θα πρέπει να εξασφαλιστεί με «κάρτα ελευθέρας εισόδου» στους εκκλησιαζόμενους και μόνον; Με την ίδια λογική, θα έπρεπε ο Δήμος να περιφράξει την Επίχωση και το σημαντικό στολίδι της πόλης, το ανοιχτό Πάρκο Γλυπτικής, για να προστατέψει τους χιλιάδες πολίτες που την απολαμβάνουν, καθημερινά, αλλά και τα παιδιά που εξοικειώνονται με το σύγχρονο γλυπτό, θεωρώντας το ως αναπόσπαστο μέρος του χώρου για το παιγνίδι τους, επειδή και σ’ αυτό τον χώρο συχνάζουν (κατά τις βραδυνές ώρες) «περιθωριακοί». Κι αν, στην περίπτωση της Αγίας Τριάδας, υπάρχουν κάποιες «δικαιολογίες» για την περίφραξη, η εκκλησιαστική επιτροπή της εκκλησίας της Αϊφυλλιώτισσας, όπου και έγινε η πρώτη περίφραξη, ποιες «δικαιολογίες» προβάλλει για διατήρηση της περίφραξης και αντιδρά με αποτέλεσμα να ανατρέπει το σχεδιασμό ανάπλασης της παρακείμενης πλατείας; Δυστυχώς, όλοι το γνωρίζουν, για να μην κάμει το χατήρι στους ...αριστερούς! Τα ίδια ισχύουν και στις υπόλοιπες εκκλησίες που έχουν ήδη περιφραχθεί (Μητροπολιτικός της Καθολικής, Καθεδρικός της Αγιάναπας, συνοικιακός της Αγίας Ζώνης καθώς και του Αποστόλου Ανδρέα στη Μέσα Γειτονιά). Μήπως, ελλείψει παρόμοιων προβλημάτων, η περίφραξη θα λειτουργήσει προληπτικά/αποτρεπτικά; Επιπρόσθετα, πώς συνάδει η εν λόγω αντιμετώπιση των εκκλησιαστικών επιτροπών με τις θετικές ενέργειες και τα έργα υποδομής, για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών, που προωθεί συστηματικά (προς τιμήν του) ο νυν Μητροπολίτης; Είναι πρέπον να εφαρμόσει και η εκκλησία το αντίστοιχο της επιχειρούμενης όλο και περισσότερο, από πλευράς μερίδας επιχειρηματιών «ανάπτυξης γης», δηλαδή, της δημιουργίας συμπλεγμάτων κατοικιών με επιτρεπόμενη πρόσβαση στους «προνομοιούχους/δικαιούχους» και μόνον; Επιτέλους, τί πρεσβεύουν οι σεβαστοί επίτροποι; Περιφράσσει ο καθένας την περιουσία του και προσφέρονται πλέον οι δημόσιοι χώροι σε (αυξημένου βαθμού) αστυνόμευση; Πώς εκφράζεται η κοινωνική αλληλεγγύη καθώς και η εμπλοκή των ιδιοκτητών (πόσο μάλλον της ίδιας της εκκλησίας) στη γενικότερη προσπάθεια αναδιαμόρφωσης του ευρύτερου ιστορικού κέντρου;
Το «Σχέδιο Περιοχής Κέντρου Λεμεσού» (το οποίο έχει ήδη εγκριθεί και λειτουργεί ως νόμος) προνοεί και για τους ναούς: «Διαμόρφωση της πλατείας Αγίας Νάπας και σύνδεσή της με την οδό Αγίου Ανδρέου όσο και με την παραλιακή λεωφόρο. Η δεύτερη αυτή ένωση επιτυγχάνεται μέσω νέας υπερυψωμένης πλατείας νότια του ναού και την κατασκευή κτιρίων εκατέρωθεν που θα έχουν εσωτερικά στραμμένες τις προσόψεις τους και μεσοτοιχίες με τα πλευρινά κτίσματα.» (κεφάλαιο «Πολιτική Λειτουργικής και Χωρικής Δομής», σελίδα 65). «Αστικός σχεδιασμός της περιοχής μεταξύ της εκκλησίας της Καθολικής και της οδού Αγίου Ανδρέου, ώστε να αποτελεί τη σωστή κατάληξη της οδού Αθηνών και να συνδέει χωρικά και οπτικά την εκκλησία με την Jami Kepir. Προτείνεται πλακόστρωση της πλατείας της Καθολικής, αναδιαμόρφωση του πράσινου, δημιουργία πεζοδρομίων κατά μήκος του πρώτου τμήματος της οδού Ελλάδος και πλακόστρωση του υπόλοιπου μέχρι την οδό Αγίου Ανδρέου.» (στο ίδιο κεφάλαιο, σελίδα 67). «Αναδιοργάνωση του πράσινου στο χώρο της Αγίας Τριάδος και περιορισμός στη διακίνηση οχημάτων γύρω απ’ αυτόν δίδοντας προτεραιότητα στους διερχόμενους πεζούς. Τα πιο πάνω μέτρα σε συνδυασμό με τη μικροκλίμακα των γύρω κατοικιών θα συντείνουν στην ανάδειξη της αρχιτεκτονικής και της κλίμακας του ναού.» (στο ίδιο κεφάλαιο, σελίδα 71). Φαίνεται, λοιπόν, πως πολύ θετικές πρόνοιες του «Σχεδίου Περιοχής» δεν θα καταστεί δυνατόν να εφαρμοστούν, αφού οι αντίστοιχες εκκλησιαστικές επιτροπές έχουν προχωρήσει σε περιφράξεις της εκκλησιαστικής περιουσίας. Όσο για το θέμα της «λαμπρατζιάς», πράγματι, άλλη μια απόλυτα άκαμπτη θέση των εκκλησιαστικών επιτροπών: αντιδρούν έντονα και έχουν επιτύχει τη διακοπή πανάρχαιου εθίμου με έωλα επιχειρήματα. Αν είναι δυνατόν, να «ανησυχούν» για την τύχη των ναών από το άναμμα της λαμπρατζιάς, ενώ (λέω εγώ, λόγω μικροαστικής αντίληψης) για την πλειοψηφία των μελών τους η διατήρηση όλων των εκφάνσεων του πλούτου της λαϊκο-θρησκευτικής παράδοσης αποτελεί, φαίνεται, επουσιώδη και «ξεπερασμένα» λατρευτικά στοιχεία και εκδηλώσεις και τίποτα περισσότερο. Κατά περίεργο τρόπο, οι ίδιοι εκκλησιαστικοί επίτροποι δεν προβάλλουν την ιερότητα του χώρου κατά την τέλεση των μυστηρίων του γάμου και της βάπτισης, όπου (με την ανοχή όλων, δει δη χρημάτων) διασύρεται η ιερότητα και κυριαρχεί η άκρατη επίδειξη, ενώ το κιτς «οργιάζει», τόσο εντός, όσο και εκτός του ναού...
Παρόλον ότι είμαι, το λιγότερο, αναρμόδιος να μιλήσω για το έργο του αείμνηστου πατρός Σολομώντα Παναγίδη (ιδρυτή των καταχητικών στη Λεμεσό και πρωτοπόρου σε θέματα αντιμετώπισης και προσέγγισης της νεολαίας σε εποχές, μάλιστα, που η χειροδικία, η απομόνωση και η ιδρυματοποίηση αποτελούσαν καθημερινή και πλήρως αποδεκτή πρακτική), εκφράζω την ταπεινή μου γνώμη πως δεν θα ένιωθε καθόλου ευτυχής βλέποντας την προτομή του, στον περίβολο του ναού της Αγίας Τριάδας, «αποκομμένη» από την υπόλοιπη περιοχή και προσβάσιμη από τους εκκλησιαζόμενους και μόνον...
Ιούλιος Φ. Θεοδωρίδης
Λεμεσός, 21/10/2009
----------------------------------------------------------------------------------------
ΥΓ. για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία, ιδέα, προτοβουλία κτλ μπορείτε να επικοινωνείτε στο alxspa@gmail.com.
